شیوه رهبری امام خمینی و سیادت وبری

Authors

داود مهدوی زادگان

abstract

یکی از مباحث مهم پیرامون سیره حکومتی امام خمینی(ره) نوع اقتدار و سیادت سیاسی ایشان است. اغلب جامعه شناسان و پژوهشگران سیاسی در تحلیل این موضوع از الگوی جامعه شناختی ماکس وبر بهره گرفته اند. مطابق این الگو، اقتدار یا سیادت سیاسی عمدةً بر سه نوعِ سنتی، قانونی ـ عقلایی و کاریزمایی می باشد. بسیاری از پژوهشگران، اقتدار سیاسی امام خمینی را از نوع سیادت کاریزمایی تلقی کرده اند. پرسش اصلی در این گفتار نقد و بررسی چنین برداشتی از سیره حکومتی امام خمینی است. نگارنده این بحث را با مفروض قرار دادن الگوی وبر؛ در دو مقام پی گرفته است. در مقام اول با فرض اینکه اگر چنین برداشتی درست باشد؛ چگونه است که پدیده عادی سازی و روزمرّه شدن سیادت کاریزمایی در ایران بعد امام خمینی(ره) روندی کُند و بطیء دارد. اما مقام دوم بحث با فرض نادرست بودن چنین برداشتی (کاریزمایی بودن سیادت امام خمینی)، به این رویکرد توجه شده که اساسآ به دلایل مختلف، امام خمینی(ره) با علم به توانایی های ذاتی خود و میزان نفوذ در قلوب مردم ایران؛ هرگز سعی نکردند سیره حکومت داری شان را بر سیاست کاریزمایی استوار نمایند. همین نکته اساسی دلیل عمده ما بر بطیء بودن فرایند عادی سازی (ترمیدور) در ایران بعد امام خمینی(ره) است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

مردم‌داری در رهبری امام خمینی(س)

به طور کلی در هر محدودة جغرافیایی، گروههایی که تشابه فرهنگی و ساختاری دارند،  از حیث تاریخ و آداب و سنن و زبان مشترک هستند و در یک سرزمین زندگی می‌کنند، ملّت نامیده می‌شوند. برخی بر این باورند که میان ملّت و مردم تمایز وجود دارد. مردم نامی عام برای هر گروه اجتماع انسانی و یک پدیدة طبیعی ـ تاریخی است. مفهوم ملّت و ملّت‌گرایی در بینشهای مختلف متفاوت است. در نگرش امام راحل، مهمترین عامل در تحقق ملّ...

full text

دگرگونی معنای دین تحت رهبری امام خمینی

انقلاب اسلامی ایران در سالهای 78 ـ 1979 را می‏توان دورة جدیدی برای دین اسلام به شمار آورد. تا پیش از سال 1978، دین امری این‏جهانی و واگذارده به قلمرو خصوصی بود که نقش گستردة آن در جامعة انسانی، به اماکن عبادی محدود و منحصر می‏شد. این برخورد تنگ نظرانه نسبت به دین در مورد ادیان بزرگ جهان  در غرب نیز صادق است. در جهان اسلام نیز، کم و بیش، چنین نگرشی نسبت به اسلام وجود دارد. نقش عمومی اسلام چه...

full text

فرصت‌آفرینی حج در اندیشة امام خمینی و مقام معظم رهبری

حج،  از جهات مختلف در سرنوشت مسلمانان تأثیر‌گذار است و از بُعد اخلاقی و عرفانی، راز و رمزهایی دارد که در کمتر عبادتی می­توان یافت. اسرار و معارف حج می‌تواند زائر سرزمین وحی را در مسیر سیر و سلوک و عرفان ناب قرار دهد.  بُعد اقتصادی حج نیز این ظرفیت را دارد که  بازار بین­الملل اسلامی را رونق بخشد و اقتصاد کشورهای اسلامی را به سمت شکوفایی رهنمون سازد. و از نظر سیاسی، اجتماع میلیونی مسلمانان از سراسر...

full text

نقش زندگی سیاسی در رهبری و شناخت سیاسی امام خمینی

  رابطۀ سیاست با زندگی اجتماعی دوسویه و متقابل است. یکی از طرف‌های مهم در این ارتباط، نخبگان و رهبران سیاسی هستند که نه در خلأ بلکه در یک محیط واقعیِ اجتماعی‌سیاسی پرورش یافته و فعالیت می‌کنند. اصولاً زندگی اجتماعی‌سیاسی به‌مثابۀ پدیده‌ای انضمامی، شناخت رهبران از خودشان و محیط پیرامون‌شان را شکل می‌دهد. در اینجا، سیاست نه پدیده‌ای ایدئالیستی، بلکه موضوعی است که وجه انضمامی و تجربی آن مقدم ...

full text

الگوی رهبری خدمتگزار مبتنی بر دیدگاه امام خمینی(ره)

خدمت و خدمتگزاری، یکی از عالی‌ترین مضامین مطرح‌شده در متون دینی و گفتار و سیره رهبران دینی ما مسلمان است. به‌رغم بحث‌ها و گفتگو‌های فراوانی که در این زمینه میان مدیران و رهبران جامعه ما صورت می‌گیرد، اما هنوز این مفهوم و مصادیق آن در قالب یک الگوی علمی و مدون ارائه نشده است. حال آنکه حدود چهار دهه از مطرح شدن و عملیاتی شدن الگوی رهبری خدمتگزار در چندین کشور غربی می‌گذرد. این تحقیق به منظور پر ک...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
فصلنامه علمی پژوهشی علوم سیاسی

Publisher: دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام

ISSN

volume 8

issue شماره بیست و نهم - بهار 84 2005

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023